Tıbbi Patoloji Nedir?
Tıbbi patoloji, tıbbi bir uzmanlık alanıdır ve hastalık süreçlerini inceleyen, hastalıkların doğasını ve nedenlerini araştıran, klinik ve cerrahi bulgularla beraber analiz ve sentez yaparak sonuç veren bir bilimdir.
Çeşitli hastalıkların oluşumu, gelişimi ve sonuçlarını araştırır. Yaralanma, nekroz (hücre veya doku ölümü), inflamasyon, yara iyileşme süreci ve neoplazi (anormal ve kontrolsüz hücre artışı/tümör) gibi birçok nedenle ortaya çıkan hastalıklar karşısında hücre, doku ve organ düzeylerindeki değişiklikler üzerine çalışmalar yürütülür. Sonuçlar raporlanır.
Patoloji raporlarının içeriği, tanı koymanın yanı sıra hastalıkların oluşumuna dair öngörü sağladığından, klinik açıdan hastalığın gidişatının tahmini veya hastalık önleyici bir niteliğe de sahiptir.
Tıbbi Patolojide Neler İncelenir?
Tıbbi patoloji biriminde yürütülen incelemeler; vücut sıvıları-sürüntüleri, hastadan girişimsel/cerrahi yöntemlerle alınan doku örnekleri/organları veya otopsi esnasında alınan hücre, doku ya da organlar üzerinde gerçekleştirilir. Patolojik incelemeler hastalıkların kesin tanısı, tedavisi ve geleceğinin belirlenmesinde etkendir.
Tıbbi Patoloji Ne Yapar?
Tıbbi patoloji, sitolojik yöntemlerle elde edilen hücrelerin, biyopsi / cerrahi ile alınan doku örneklerinin/organların makroskopi (göz ile inceleme ve parçalara ayırarak ileri incelemeler için örnek alma) ve mikroskopi (mikroskop ile hücresel veya moleküler boyutta incelenmesi) vasıtasıyla analizi, ayrıca klinik ve cerrahi bilgilerin sentez edilmesiyle sonuç verir. Bunlar yapılırken patoloji doktorları tarafından gözlemleme ve cerrahi teknikler, patoloji tekniker/teknisyenleri tarafından laboratuvar cihazları eşliğinde yürütülen aşamalar ile yine patoloji doktorlarının mikroskobik incelemelerini içeren nispeten uzun bir süre gerekir.Deneyimli ve uzman patologlar tarafından elde edilen ve raporlanan sonuçlar, klinik süreçlerin yönetilmesine olanak verir. Mikroskopta gözlemlenen hücresel yapılar, numunenin kanserli veya iyi huylu olduğuna dair değerlendirmeye olanak tanır. Kanser gibi hastalıkların erken teşhisine olanak sağlar. Tedavi sürecinin planlanmasında önemli bir katkıda bulunur. Moleküler patoloji dahil yapılan tüm incelemeler tedaviyi ve hastalıkla ilgili beklentinin ne olabileceğine dair tahmini yönlendirir.İmmünohistokimyasal ve moleküler tetkikler ile yapılan ileri patoloji incelemeleri, hem hastalığın ayırıcı tanısının yapılmasında, hem de kansere özgül tedavisinde, hastanın genetik yapısına bağlı olarak tedaviye vereceği yanıtın öngörülmesinde ve bu sayede tedavi sürecinin bireye uygun şekilde planlanmasında yardımcıdır.
Biyopsi Nedir ve Nasıl Alınır?
Hekimler, hasta muayenesi veya gerçekleştirilen tetkikler esnasında sıra dışı herhangi bir lezyona (normalden farklı bir oluşuma) rastlayabilir. Vücuttaki organ veya sistemlerin fonksiyonel ya da yapısal bozukluklarına işaret edebilecek olan bu anormal dokuların hücresel düzeyde incelenmesi için örnek alınması gerekir. Biyopsi adı verilen bu doku örnekleri; deri, organlar veya vücudun diğer herhangi bir yapısından alınabilir. İşlem lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilir.